Chcąc jak najszybciej uzyskać wymarzoną wagę, sięgamy po modne diety, które obiecują rezultaty bez wysiłku i w krótkim czasie. Zdecydowana większość tych diet — jeśli nie wszystkie — łączy fakt, że są one bardzo ubogie w węglowodany. Z tego powodu wydaje się, że są one zawsze szkodliwe dla zdrowia i kontroli wagi. Ale czy węglowodany są tak złe, jak się je przedstawia i czy naprawdę należy je wyeliminować?
Rodzaje węglowodanów i ich funkcje
Zacznijmy od wyjaśnienia rodzajów węglowodanów, które istnieją, aby lepiej zrozumieć, o co w tym całym zamieszaniu chodzi.
Węglowodany proste.
Węglowodany proste są źródłem natychmiastowej energii. Występują one naturalnie w cukrze, miodzie, owocach i produktach mlecznych oraz jako dodatek do ciast, ciasteczek, ciast, soków z cukrem, słodyczy, napojów bezalkoholowych, dżemów, sosów handlowych itp.
Węglowodany złożone.
Cukier znajduje się w strukturach, które wymagają więcej trawienia, aby zostać wchłonięte, a zatem dostarczają energii wolniej i na dłuższy okres czasu. Znajdziemy tu rośliny strączkowe, bulwy, zboża, pszenicę lub jej pochodne, takie jak makaron, chleb.
Węglowodany złożone o funkcji regulacyjnej
Błonnik nadaje strukturę warzywom i pełni funkcje regulacyjne w naszym organizmie. Węglowodany o funkcji regulacyjnej obejmują warzywa, całe owoce, nasiona roślin strączkowych, orzechy i pełnoziarniste zboża oraz ich pochodne.
Do czego służą węglowodany?
Istnieją różne rodzaje węglowodanów i dlatego nie możemy ich wszystkich wrzucać do jednego worka jako „niezdrowe”. Właśnie przekonaliśmy się, że warzywa i owoce, które są znane jako zdrowe, będą również klasyfikowane jako węglowodany, ku zaskoczeniu wielu osób. Należy również zauważyć, że glukoza, substancja energetyczna, w którą te pokarmy są przekształcane w naszym organizmie, jest preferowanym składnikiem odżywczym neuronów i może być wykorzystywana przez wszystkie komórki ciała, takie jak na przykład komórki mięśniowe. Innymi słowy, nasz organizm wykorzystuje ten cukier zarówno do aktywności umysłowej, jak i fizycznej.
Ponadto, jeśli spożywamy nierafinowane węglowodany, błonnik zawarty w tych pokarmach pomaga nam regulować poziom cukru we krwi. Zapobiega to nagłemu zwiększeniu częstości wypróżnień, zapobiega zaparciom i „odżywia” mikrobiotę przewodu pokarmowego (mikroorganizmy jelitowe, którym coraz częściej przypisuje się pozytywne funkcje). I na tym nie poprzestajemy, ponieważ obok zawartości energii i/lub błonnika, znajdują się tam również witaminy, minerały i przeciwutleniacze, które uczestniczą w wielu reakcjach organicznych i zapobiegają starzeniu się komórek.
Węglowodany są niezbędne
Istnieją bardzo specyficzne sytuacje, w których ścisła dieta z minimalnym spożyciem węglowodanów jest bardziej korzystna niż szkodliwa. Taką dietą leczniczą jest tzw. dieta ketogeniczna, która wykazała bardzo pozytywne wyniki w leczeniu opornej na leczenie padaczki i niektórych mniejszych chorób. Mimo to warto pamiętać, że diecie tej zawsze będzie towarzyszyć monitorowanie przez specjalistów ds. zdrowia i żywienia, a także suplementacja witamin i minerałów, ponieważ jest ona niezbilansowana i uboga w mikroelementy.
Co się dzieje po wyeliminowaniu węglowodanów z codziennej diety?
Skoro pełnią tak wiele pożytecznych funkcji i są ewidentnie niezbędne, to dlaczego węglowodany są eliminowane z modnych diet? W dzisiejszym świecie zachodnim istnieje bardzo wysokie spożycie prostych i złożonych węglowodanów. Ta zmiana, w połączeniu z siedzącym trybem życia, doprowadziła do gwałtownego wzrostu liczby osób dotkniętych nadwagą i cukrzycą, wśród wielu innych chorób. To pokazuje, że jest to proste i złożone, które powinny być zmniejszone w jak największym stopniu z regularnej diety.
Modne diety” wykorzystują te fakty na swoją korzyść i uznają wszystkie węglowodany za szkodliwe. I pamiętaj, że ich celem jest schudnąć w jak najkrótszym czasie i przy niewielkim wysiłku. Jak to osiągnąć? Mówiąc wprost, nie dostarczając węglowodanów poprzez pożywienie, organizm zużywa swoje rezerwy glukozy, które są przechowywane z prawie trzykrotnie większą ilością wody. Krótko mówiąc, utracona waga jest w dużej mierze oparta na wodzie, a nie na tłuszczu.
Jak uzyskać korzyści zdrowotne wynikające z utraty wagi są znane z utraty tłuszczu, a nie wody? Można to osiągnąć dzięki zbilansowanej diecie, dostosowanej pod względem energetycznym, która jest zdrowa, zróżnicowana i smaczna. „Szybkie” diety nie spełniają tych cech i są ubogie w składniki odżywcze. Na szczęście są one trudne do utrzymania na dłuższą metę. Jeśli tak, mogą one mieć niepożądane skutki ze względu na wysoką zawartość białka (halitoza, zaparcia, podagra, kamica nerkowa, itp.). Dodaj do tego fakt, że w zależności od źródła tych białek, spożycie tłuszczów nasyconych będzie znacznie zwiększone. Tłuszcze nasycone są znane z tego, że powodują choroby układu krążenia. Dlatego to, co może wydawać się dobrym rozwiązaniem, może być z drugiej strony komplikacją dla zdrowia.
Podsumowanie
Dieta, w której połowa dziennej energii jest w postaci węglowodanów złożonych, jest najbardziej odpowiednia w zdecydowanej większości sytuacji życiowych. Należy skonsultować się z dietetykiem-odżywcą w celu ustalenia zalecanej ilości dla każdej osoby. Powinny być one dostarczane przez żywność wysokiej jakości, taką jak warzywa, nasiona roślin strączkowych, pełnoziarniste produkty zbożowe, owoce, orzechy itp. Diety z wyższym niż wskazane spożyciem węglowodanów są bardzo szkodliwe dla zdrowia. Szczególnie te, które obfitują w cukry dodane, takie jak: napoje bezalkoholowe, ciastka, soki, przekąski oraz żywność rafinowana lub pozbawiona błonnika. Tego typu diety są winne złej reputacji węglowodanów. Z drugiej strony, ostre ograniczenie węglowodanów nie oznacza również lepszego stanu zdrowia. Zwłaszcza jeśli ograniczenie to obejmuje eliminację owoców, warzyw, orzechów, roślin strączkowych itp. gdyż są to produkty bogate w składniki odżywcze.
Krótko mówiąc, jedz węglowodany dobrej jakości i nie daj się propagandzie modnych diet.